Paribasa atawa pepatah anu geus diinformasikan sacara lisan turun
temurun ti para karuhun (karuhun) pikeun bekel ngajalanan kahirupan.
1. Hubungan Jeung Sasama Mahluk
- Ngeduk cikur kedah mihatur nyokel jahe kedah micarek (Trust - ngak kaci calikong, maling, nilep, dlsb... lamun mo nyokot hiji hal kudu saidin anu boga).
- Sacangreud pageuh sagolek pangkek (Commitment, menepati pasini & consitent).
- Kalakuan lunca linci luncat mulang udar tina tali gadang, omat kalakuan lali tina purwadaksina (integrity kudu nuturkeun étika anu aya)
- Nyaur kudu diukur nyabda kudu di unggang (communication skill, nyarita kudu pas, écés, bermakna.. henteu asbun).
- Kudu hade gogod hade tagog (Appearance kudu dijaga ambéh boga performance anu okeh sarta kudukalayan laku-lampahna --> John Robert Power ngalakonan training ieu maranéhanana boga
- Kudu silih asih, silih asah jeung silih asuh (kudu silih mitresna, méré nasihat sarta mengayomi).
- Pondok jodo panjang baraya (saha ogé walopun jodo urang tetep persaudaraan kudu tetep dijaga)
- Kalakuan ngaliarkeun taleus ateul (ulah nyebarkeun isu hoax, memfitnah, dlsb).
- Bengkung ngariung bongok ngaronyok (team works & solidarity dina hal nyanghareupan kasulitan / problems / masalah kudu di solve babarengan).
- Bobot pangayun timbang taraju (Logic, kabéh anu dipigawé kudu pinuh tinimbangan fairness, logic, common sense, dlsb)
- Séjén palid ku cikiih séjén datang ku cileuncang (Vision, Mission, Goal, Directions, dlsb... kudu aya tujuananu écés saméméh ngaléngkah).
- Kudu nepi memeh indit (Planning & Simulation... kudu anjog saméméh indit, make sure kabéhanana ditiheula).
- Taraje nangeuh dulang pinande (saban pancén kudu dilaksanakeun kalayan alus sarta bener).
- Kalakuan pagiri- giri calik, pagirang- girang tampian (ulah berebut kakawasaan).
- Kalakuan ngukur baju sasereg awak (Objektivitas, ulah nempo ti ngan kaca panon sorangan).
- Kalakuan nyaliksik ku buuk leutik (ulah memperalat anu lemah/ rahayat jelata)
- Kalakuan keok memeh dipacok (Ksatria, ulah mundur saméméh narékahan teuas).
- Kudu bisa kabulu kabale (Gawul, kamana waé bisa menyesuaikan diri).
- Mun teu ngopek moal nyapek, mun teu ngakal moal ngakeul, mun teu ngarah moal ngarih (Research & Development, Ngulik, Ngoprek, sagalana kudu paké uteuk sarta kudu terus di ulik, di tarapti, lamun geusditalungtik sarta dijadikeun hiji hal anu méré mangpaat pikeun kahirupan).
- Cai karacak ninggang batu laun laun jadi dekok (Persistent, keukeuh, sumanget pantang mundur).
- Neangan luang tipapada urang (Diajar néangan kanyaho ti pangalaman batur).
- Nu séjén kudu dilainkeun nu enya kudu dienyakeun (speak the truth nothing but the truth).
- Kudu paheuyeuk- heuyeuk leungeun paantay-antay leungeun (silih migawé bareng ngawangun kemitraan anu kuat).
- Kalakuan taluk pedah laér tong hoream pedah anggang laér kudu dijugjug anggang kudu diteang (maju terusmundur).
- Ka cai jadi saleuwi kadarat jadi salogak (Kompak / team work).
2. Hubungan Jeung Pangéran (Anu Maha Kawasa)
- Mulih kajati mulang kaasal (kabéhanana asalna ti Anu Maha Kawasa anu maha murbeng alam, kabéhjelema baris balik kaasalna).
- Dihin pinasti anyar pinanggih (kabéh kajadian geus ditangtukeun ku Anu Maha Kawasa anu sok ngajaga
- Melak cabe jadi cabe melak bonteng jadi bonteng, melak hade jadi hade melak goréng jadi goréng (HukumAnu Maha Kawasa nyaéta sok ngajaga hukum-2na, naon anu dipelak éta pisan anu dituai, lamun urang melaksanajan saleutik elektron tetep baris diganjar kebaikan ogé, lamun urang melak keburukan mangkaogé anu dipibanda.... kira-2 naon anu geus urang pelak salila ieu sampai-2 Indonésia nyungseb seeeeeb.. )
- Manuk hiber ku jangjangna jalma hirup ku akalna (Paké uteuk dina ngaléngkah, jieun naon Anu Maha Kawasa nyiptakeun uteuk lamun henteu dipaké minangka sakuduna).
- Nimu luang tina burang (kabéh kajadian pasti aya hikmah/ mangpaatna lamun urang bisa nganggepanana ku cara anu positive).Omat urang kudu bisa ngaji diri (urang kudu bisa mengkaji diri sorangan ulah resep menyalahkan batur)
- Urang kudu jadi ajug kalakuan jadi lilin (Ulah nepi ka urang kabeuleum ku kedalan urang, contona urangméré nasihat yagn alus ka batur tapi dina kanyataan sapoé- poé urang kabeuleum ku nasihat-2 anu urangbikeun ka anu séjén kasebut, kawas meujeuhnana lilin anu méré penerangan tapi milu kabeuleum abis babarengan seuneu anu dihasilkeun).
- Gunung teu meunang di lebur, sagara teu meunang di ruksak, buyut teu meunang di rempak (Sustainable Development ~ Gunung henteu kaci dihancurkan, sagara henteu kaci digarah sarta sajarah henteu kacikudu serasi jeung alam.).
- Tatangkalan dileuweung téh kudu di pupusti (Tatangkalan di leuweung ituh kudu di hormati, kududibédakeun istilah dipupusti (dipihormat) kalayan dipigusti (di Tuhankan) loba anu salah harti di dieu).
- Leuweung ruksak, cai beak, manusa balangsak (leuweung kudu dijaga, cinyusu kudu dimaintain lamunhenteu mangka manusa baris tunggara).
Sumber : sunda.andyonline.net